1-GENEL BİLGİLER1.1-Projenin KonusuGünde 1500 adet gömlek üreten bir konfeksiyon fabrikasının kurulması için fizibilite raporunun hazırlanması1.2-Projenin AmacıProje önemli bir konfeksiyon ürünü olan gömleği üretecek bir fabrikanın nasıl kurulabileceğinin ve kuruluş maliyetinin ne olacağının öğrenilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Projenin konusu olan gömlek yurt içinde ve dışında tüketimi oldukça fazla olan bir üründür.Yatırıma başlama tarihi: Ocak 2003Deneme Üretimine Geçiş Tarihi: Haziran 2003Kesin İşletmeye Geçiş Tarihi: Temmuz 20031.3-Kuruluş YeriA.O.S.B. (Atatürk Organize Sanayi Bölgesi) /İZMİR1.4-Üretilecek Mal ve HizmetlerÜrün MiktarErkek ve Erkek Çocuklar İçin Gömlek 450000 adet/yılNot: yılda 300 gün günde 540 dakika çalışılacaktır.2-İncelediğimiz Ürün Bazında Yurt İçi ve Yurt Dışı İstatistiksel Veriler2.1-Türkiye’nin Mevcut PotansiyeliTablo 1: Türkiye’nin Pamuk ipliği ve Pamuklu dokuma kumaş Üretimi (değer: milyar TL-1998 fiyatlarıyla)1999 2000 2000/99 DeğişimMiktar Değer Miktar Değer %Pamuk İpliği (1000 ton) 783,0 554,920 937,8 664,658 19,8Pamuklu Dokuma (milyon m) 1.401,0 825,479 1.664,7 980,828 18,8Kaynak: DPTTablo 2: Türkiye’nin Pamuk ipliği ve Pamuklu dokuma kumaş Talebi (değer: milyar TL-1998 fiyatlarıyla)1999 2000 2000/99 DeğişimMiktar Değer Miktar Değer %Pamuk İpliği (1000 ton) 686,1 483.771 883,2 626.596 29,5Pamuklu Dokuma (milyon m) 1.265,7 812.771 1.552,7 989.917 21,8Kaynak: DPTTablo 3: Türkiye’nin Hazır giyim Üretimi 1996 1997 1998 1999 (*) 2000 (*)ÜRETİM (1000 ton ) 210 237 242 223 243(*) TahminiKaynak: DPTTablo 4: Türkiye’nin Gömlek İhracatı (Değer 1000 Dolar )Ürün Adı 1998 1999 2000 2001Erkekler ve Erkek Çocuklar İçin gömlek 244.928 192.330 165.347 175.029Kaynak: DTMTablo 5: Türkiye’nin Hazır giyim İhracatı (Değer: Milyon Dolar )ÜRÜNLER 1997 1998 1999 2000 2001 98/97 (%) 99/98 (%) 00/99 (%) 01/00 (%)Örme Giyim ve Aksesuarları 3.961 4.233 3.787 3.697 3.641 6,9 -10,5 -2,4 -1,5Dokuma Giyim ve Aksesuarları 2.321 2.467 2.413 2.486 2.640 6,3 -2,2 3,0 6,2Toplam 6.282 6.700 6.200 6.183 6.281 6,7 -7,5 -0,3 1,6Tablo 6: Türkiye’nin Ülkeler İtibarıyla Hazır giyim İhracatı (Değer : 1000 Dolar )ÜLKE 1997 1998 1999 2000 2001 01/00 * (%)Almanya 2.535.283 2.583.166 2.407.714 2.347.874 2.210.838 -5,8ABD 631.853 706.863 782.202 1.036.099 1.007.985 -2,7İngiltere 419.150 486.755 577.466 747.366 901.542 20,6Fransa 369.599 405.867 388.875 381.218 423.053 11,0Hollanda 320.309 360.365 343.074 336.586 340.896 1,3Belçika-Lüks. 146.153 202.544 181.498 173.941 174.467 0,3İtalya 102.559 133.196 131.086 137.325 145.367 5,9Danimarka 74.185 92.805 97.895 100.309 129.338 28,9İsveç 62.181 82.002 84.851 93.951 94.851 1,0Avusturya 96.539 99.310 86.683 75.211 74.780 -0,6İspanya 23.710 33.512 57.740 66.825 69.561 4,1İsrail 5.316 11.915 31.658 53.123 64.061 20,6İsviçre 72.806 65.943 58.556 55.743 57.229 2,7Rusya Fed. 586.983 324.852 111.708 90.378 45.699 -49,4Kanada 15.911 20.591 25.613 33.348 40.569 21,7Norveç 35.542 44.309 37.748 39.425 33.507 -15,0Suudi Arab. 57.460 45.828 42.222 36.544 31.483 -13,8Mısır 35.180 79.430 86.309 41.575 29.280 -29,6Cezayir 25.875 57.545 46.886 41.872 22.879 -45,4Polonya 143.070 172.624 90.576 28.582 20.333 -28,9Toplam (ilk 20) 5.759.664 6.009.782 5.670.360 5.917.295 5.917.718 0,0Diğer Ülkeler 523.059 700.525 530.535 317.757 362.911 14,2Toplam 6.282.723 6.710.307 6.200.895 6.235.052 6.280.629 0,7Kaynak: DTM * DeğişimTablo 7: Türkiye’nin Hazır giyim İthalatı (Değer 1000 Dolar )ÜRÜNLER 1997 1998 1999 2000 2001 98/97 (%) 99/98 (%) 00/99 (%) 01/00 (%)Örme Giyim ve Aksesuarları 74.394 88.200 79.399 111.926 83.731 18,5 -10,0 41,0 -25,2Dokuma Giyim ve Aksesuarları 129.421 117.879 96.965 118.747 113.056 -9 -17,7 22,5 -4,8Tablo 8: Türkiye’nin Ülkelere Göre Hazır giyim İthalatı (Değer 1000 Dolar)ÜLKELER 1999 2000 2001 00/99 (%) 01/00 (%) 01 % Payİtalya 46.232 54.691 50.4756 18,3 -7,2 25,8Çin 18.094 28.322 24.010 56,5 -15,2 12,2İngiltere 20.573 31.256 22.344 51,9 -28,5 11,4İspanya 17.172 19.403 13.485 13,0 -30,5 6,9Fransa 14.733 16.758 12.602 13,7 -24,8 6,4Almanya 18,386 15.576 11.650 -15,3 -25,2 5,9Hong-Kong 4.442 6.225 5.772 40,1 -7,3 2,9Bulgaristan 840 1.592 3.948 89,6 147,9 2,0ABD 2.839 2.373 3.551 -16,4 49,6 1,8Tunus 857 1.850 3.074 116,0 66,1 1,6Diğerleri 32.195 52.629 45.594 63,5 -13,4 23,2Toplam 176.363 230.675 196.786 30,8 -14,7 100,0Kaynak : DTM2.2-HEDEF PAZARLAR2.2.1-AB HAZIRGİYİM PAZARI376 milyonluk nüfusu ve yaklaşık 22.500 dolarlık kişi başına ortalama geliriyle AB’i bir bütün olarak dünyanın en önemli hazır giyim pazarıdır. 1997 yılında 221,4 milyar dolar, 1998 yılında 228 milyar dolar ve 1999 yılında 231,4 milyar dolarlık hazır giyim tüketimi gerçekleştirilmiştir. 1999 yılında kişi başına düşen ortalama hazır giyim tüketim harcaması 645 dolar olmuştur.Ülkeler bazında hazır giyim harcamalarına bakıldığında , yıllık yaklaşık 51 milyar dolarlık harcamayla Almanya’nın uzun yıllardır ilk sırada yer aldığı görülmektedir. 1999 yılına göre, AB içinde hazır giyim harcaması yüksek olana diğer ülkeler; 44,5 milyar dolarla İngiltere, 38 milyar dolarla İtalya, 34,2 milyar dolarla Fransa ve 18,6 milyar dolarla İspanya’dır. Bu beş ülke, 15 ülkenin yer aldığı AB’de toplam hazır giyim harcamasının yaklaşık %80’ini gerçekleştirmektedir. Bu ülkeler AB’nin en fazla nüfus barındıran ülkeleri olup, AB nüfusunun yaklaşık %80’ine sahiptir. Diğer taraftan bu ülkeler, İspanya haricinde, AB’nin en gelişmiş ülkeleri olup, dünyanın en gelişmiş yedi ülkesinin oluşturduğu G-7’ler arasında yer almaktadırlar.AB’nin toplam hazır giyim tüketim harcaması içinde %22 ile en yüksek paya sahip olan Almanya’da hazır giyim tüketim harcamaları 1992’den beri düşüş içine girmiştir. 1997-1999 yılları arasında da 51 milyar dolar civarında gerçekleşen yıllık hazır giyim harcaması, toplam tüketim harcamalarının son yıllarda kayda değer bir artış göstermesine karşın, bir türlü aşılamamıştır. Almanya uzuca bir süre AB’nin en büyük hazır giyim tüketicisi olarak kalacak olsa da, tüketimi istikrarlı bir şekilde artan İngiltere ile arasındaki fark ciddi bir biçimde azalmaktadır. İngiltere 1999 yılında 44,5 milyar dolarlık hazır giyim harcaması ile AB içinde %19’luk bir paya sahip olmuştur.Kişi başına düşen hazır giyim harcamalarına bakıldığında, Belçika ve Avusturya’nın sırasıyla 843 ve 842 dolarlık harcamalarla ilk iki sırada yer aldığı görülür. Bu miktarlar, toplam harcama bakımından büyük paya sahip olan Almanya, İngiltere, İtalya ve Fransa ve İspanya’daki kişi başına hazır giyim harcamaları ile kıyaslandığında oldukça yüksek kalmaktadır. Bu ülkeler içinde kişi başına düşen en yüksek harcama 772 dolarla İngiltere’dir. Almanya ve İtalya’da kişi başına düşen hazır giyim harcaması AB ortalamasından yüksekken, Fransa ve İspanya’da ortalamanın altında kalmıştır. Özellikle kişi başına hazır giyim harcaması 471 dolar olan İspanya, Portekiz ve Yunanistan’dan sonra AB’nin en düşük kişi başına hazır giyim harcaması olan ülkesidir.AB ülkeleri yukarıda belirttiğimiz hazır giyim tüketiminin bir kısmını kendi ülkelerinde üretirken bir kısmını da gerek diğer AB ülkelerinden gerekse AB’ne üye olmayan diğer ülkelerden tedarik etmektedirler. Kendi konum olan gömlek hakkında bazı istatistikler vermek gerekirse;Tablo 9: AB’nin Erkekler ve Erkek çocuklar için Gömlek İthalatı (değer : milyon Euro )1996 1997 1998 1999 2000 20011.792,2 1.848,9 1.925,0 1.887,5 2.129,1 2.206,7Kaynak: Statistical Tradeflow Database – DG Trade, european CommissionTablo 10: AB’nin 2001 yılında Birlik Dışındaki İlk 10 Gömlek TedarikçisiToplam İthalatı (milyon E) Çin Türkiye Tunus Romanya Fas Hong Kong Bangladeş Hindistan Polonya Endonezya İlk 10’un % Payı2.207 7,5 6,1 3,1 6,5 4,0 9,0 18,5 11,6 1,7 4,2 72,2Kaynak: Statistical Tradeflow Database – DG Trade, european CommissionAB hakkında yukarıdaki bilgileri verdikten sonra belli başlı AB ülkelerinin hazır giyim ve konumuz olan erkek ve erkek çocuklar için gömlek dış giyimi açısından istatistiklerinin inceleyelim.2.2.2-ALMANYATüketimAlmanya’nın 1999 yılı toplam dış giyim tüketimi 41 milyar düzeyinde gerçekleşmiştir. 1992’den beri hazır giyim tüketimindeki gerilemeye karşın Almanya, nüfusunun fazlalığı ve alım gücünün yüksekliği nedeniyle AB’nin en büyük hazır giyim pazarı olmaya devam etmektedir. Almanya, yıllardır AB içinde kişi başına hazır giyim harcaması en yüksek ülkelerden biridir.Alman hazır giyim pazarında, AB dışından gelen ucuz ürünler nedeniyle, yerli üretimin katkısı azalırken ithal mallarının payı gittikçe artmaktadır. 1997-1999 döneminde hazır giyim tüketimi sabit bir seyir izlerken, 2000-2001 yıllarında hafif bir artış görülmüştür.İthalatTablo 11: Almanya’nın erkek ve erkek çocuklar için gömlek ithalatı1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişim990,8 896,7 778,3 7,9 7,8 7,6 -13,2Kaynak: World Trade AtlasİhracatAlmanya, dünyanın üçüncü büyük hazır giyim ithalatçısı olmakla birlikte, hazır giyim ihracatında da dünyada söz sahibi bir ülkedir. 2000 yılında hazır giyim ihracatında 6. sırada yer almıştır. Ancak, Almanya’nın hazır giyim ihracatı düşme eğilimine girmiş olup, 1998-2000 döneminde %14.4 azalmıştır.Tablo 12: Almanya’nın Hazır Giyim İhracatı1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 2.369,4 3.397,4 2.275,2 31,4 32,5 35,3 -5,1Dokuma Giyim 5.168,7 4.966,2 4.176,6 68,6 67,5 64,7 -15,9Toplam 7.538,1 7.363,6 6.541,9 100,0 100,0 100,0 -12,4Kaynak: World Trade Atlas2.2.3-HOLLANDATüketimHollanda’nın hazır giyim tüketimi son yıllarda artış göstermektedir. 1997 yılında 8,4 milyar dolar olan hazır giyim tüketimi 1999’da 9,4 milyar dolara yükselmiştir. Bu dönemde dış giyimin tüm ürün gruplarına yapılan tüketim harcamaları artış göstermiştir. İthalatTablo 13: Hollanda’nın Hazır Giyim İthalatı2000milyon $ 2000/1996 % değişim Dünya İthalatından aldığı % Pay Dünya İthalatındaki sıralamasıÖrme Giyim 1.990 -6 2,3 9Dokuma Giyim 2.578 -5 2,4 8Kaynak: ITC TradeMapİhracat Tablo 14: Hollanda’nın Hazır Giyim İhracatı2000milyon $ 2000/1996 % değişim Dünya İthalatından aldığı % Pay Dünya İthalatındaki sıralamasıÖrme Giyim 970 -17 1,2 22Dokuma Giyim 1.289 -11 1,3 23Kaynak: ITC TradeMap2.2.4-FRANSATüketimFransa’nın1999 yılı toplam Hazır Giyim tüketimi 34,2 milyar dolar tutarında gerçekleşmiş olup bunun % 83’ünü dış giyim ürünleri oluşturmuştur. Fransa’da kişi başına düşen hazır giyim harcaması Almanya, İtalya ve İngiltere’den düşük olmakla birlikte, Güney Avrupa ve İskandinavya ülkelerinden yüksektir.Fransa’da Hazır Giyim harcamaları uzunca bir süre sabit bir seyir izlemiş, ancak 1998 yılında % 5,6 gibi önemli sayılabilecek bir oranda artış göstermiştir.İthalatFransa dünyanın en önemli Hazır Giyim ithalatçılarından biridir. 2000 yılında yaklaşık 11 milyar dolarlık ithalatıyla dünyada 6., AB’de Almanya ve İngiltere’nin ardından 3. sırada yer almış ve dünya toplam hazır giyim ithalatının %6’sını gerçekleştirmiştir. Hazır giyim ithalatı 1998 yılı sonuna kadar artış eğiliminde olmasına karşın, 1999 ve 2000 yıllarında hafif bir düşüş göstermiştir. Tablo 15: Fransa’nın Erkekler ve Erkek çocuklar için gömlek ithalatı1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişim508,6 490,5 442,5 8,5 8,3 7,7 -9,8Kaynak: World Trade AtlasİhracatFransa hazır giyim ithalatında olduğu gibi ihracatında da önde gelen ülkelerden birisidir. 2000 yılında yaklaşık 5 milyar dolarlık ihracatla, dünya hazır giyim ihracatı en yüksek 8. ülke olmuştur. Ancak Fransa’nın hazır giyim ihracatı son yıllarda bir düşüş eğilimi göstermektedir.Fransa hazır giyim ihracatının büyük bir bölümünü diğer AB ülkelerine gerçekleştirmektedir. Diğer Avrupa ülkeleri yanında ABD, İsviçre ve Japonya da Fransa’nın önemli pazarlarıdır.Tablo 16: Fransa’nın hazır giyim İhracatı 1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 2.164,8 2.248,1 2.064,2 40,0 41,7 41,2 -8,2Dokuma Giyim 3.274,4 3.149,5 2.948,0 60,0 58,3 58,8 -6,4Toplam 5.439,2 5.397,6 5.012,2 100,0 100,0 100,0 -7,1Kaynak: World Trade Atlas2.2.5-İTALYATüketimİtalya, AB hazır giyim tüketiminde Almanya ve İngiltere’den sonra 3. sırada yer almaktadır. 1999 yılı hazır giyim tüketimi 38,1 milyar dolar tutarında gerçekleşmiş olup, 31,8 milyar dolarını dış giyim ürünleri oluşturmuştur.İtalya’nın kişi başına düşen hazır giyim harcaması, Avusturya ve Belçika’dan düşük olmakla birlikte AB’nin toplam hazır giyim tüketiminde önemli pay sahibi ülkelerden Almanya ve Fransa’dan yüksektir.İthalatİtalya, 2000 yılındaki toplam 5,5 milyar dolarlık hazır giyim ithalatıyla dünyada 7., AB’de 4. sırada yer almıştır. 1998-2000 döneminde ithalat miktarı fazla bir değişiklik göstermemiştir.Tablo 17: İtalya’nın Erkekler ve Erkek çocuklar için gömlek İthalatı 1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişim341,8 296,4 280,5 10,3 9,3 8,6 -5,36Kaynak: World Trade Atlasİhracatİtalya hazır giyim ihracatında dünyanın önde gelen ülkelerinden biridir. 2000 yılında 12,3 milyar dolarlık ihracatıyla dünyada 3. sırada yer almıştır. Ancak ihracatı son yıllarda hafif de olsa düşme eğilimine girmiştir.Tablo 18: İtalya’nın hazır giyim ihracatı1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 5.768,3 5.334.2 5.040,1 41,0 42,0 41,0 -5,5Dokuma Giyim 8.147,5 7.320,2 7.261,3 59,0 58,0 59,0 -0,8Toplam 13.915,7 12.654,4 12.301,4 100,0 100,0 100,0 -2,79Kaynak: World Trade Atlas2.2.6-İNGİLTERETüketim1999 yılında toplam hazır giyim tüketimi 44,5 milyar dolar tutarında olan İngiltere’nin, dış giyim harcamaları 37,9 milyar dolar olmuştur. Bu tüketim miktarıyla İngiltere, AB’nin Almanya’dan sonraki en büyük hazır giyim tüketicisidir. Kişi başına düşen hazır giyim harcaması sıralamasında da 772 dolarla, Belçika ve Avusturya’dan sonra 3. sırada yer alırken, toplam tüketimi çok büyük ülkeler arasında ilk sırada yer almıştır. Ancak önümüzdeki dönemlerde tüketim harcamalarındaki zayıflığın giyim ürünleri talebini de olumsuz etkileyeceği tahmin edilmektedir. Yine de, yıllık hazır giyim tüketiminin 2004 yılına kadar %2,3 oranında artması beklenmektedir.İthalatİngiltere dünyanın başta gelen hazır giyim ithalatçılarından biridir. 2000 yılında Avrupa’da ikinci, dünyada dördüncü sırada yer almıştır. İngiltere’nin son dönemlerde hazır giyim ithalatı artış eğilimindedir. Tablo 19: İngiltere’nin erkekler ve erkek çocuklar için gömlek ithalatı1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişim670,7 617,6 640,1 11,1 10,3 9,8 3,6Kaynak: World Trade Atlasİhracatİngiltere dünyanın önde gelen ithalatçılarından biri olmasına karşın, hazır giyim ihracatında da oldukça söz sahibidir. 2000 yılında hazır giyim ihracat sıralamasında 13. sırada yer almıştır. İhracatın büyük bir bölümünü diğer AB ülkelerine gerçekleştirmektedir.Tablo 20: İngiltere’nin hazır giyim İhracatı 1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 1.907,1 1.508,0 1.308,9 42,7 41,1 39,4 -13,2Dokuma Giyim 2.555,2 2.161,4 2.012,9 57,8 58,9 60,6 -6,9Toplam 4.462,3 3.669,4 6.321,8 100,0 100,0 100,0 -9,5Kaynak: World Trade Atlas2.2.7-DANİMARKATekstil ve Hazır Giyim PazarıDanimarka’nın tekstil ve hazır giyim sektöründe, 2000 yılı itibarıyla 320 firma faaliyet göstermektedir. Sektörde yaklaşık 12 bin kişi istihdam edilmektedir. Sektörün toplam geliri 3,9 milyar € civarında gerçekleşmiş olup, 1999’a göre hazır giyimde % 8,9 , tekstilde de %11,9’luk bir üretim artışı elde edilmiştir.Gelirlerin artmasına karşın, sektörde faaliyet gösteren firmaların sayısında büyük bir azalma görülmüştür. 1987’de faaliyet gösteren firmaların sayısı 700 (200’ü tekstil, 500’ü hazır giyim sektöründe ) iken 1999 yılında bu sayı 400’e (150 tekstil, 250 hazır giyim firması ),2000 yılında da yılında da 320’ye gerilmiştir.Günümüzde tekstil ve hazır giyim sektöründe faaliyet gösteren ilk 10’ar firma sektör gelirlerinin sırasıyla %30 ve %50’sini elde etmektedir. Bu oranlar 1987’de %20’ye karşılık %30 civarında gerçekleşmiştir. Danimarka’nın tekstil ve hazır giyim sektörü, 1985’ten itibaren, üretim faaliyetlerinin Merkezi Doğu Avrupa ülkelerine kaydırılmasıyla büyük bir değişim içine girmiştir. Özellikle hazır giyim sektörünün emek-yoğun bir üretim yapısına sahip olması, bu sektördeki faaliyetlerin önemli bir kısmının Polonya’da gerçekleştirilmesine yol açmıştır. 1998’de hazır giyim sektöründeki saatlik ücretlerin Polonya’da 3,2 dolar, Danimarka’da ise 23 dolar civarında olması, bu sektördeki üretim faaliyetlerinin neden taşınmış olduğuna açıklık getirmektedir. Dikkat edilirse, günümüzde hemen hemen tüm gelişmiş ülkeler, hazır giyim sektöründe emek-yoğun faaliyetleri, maliyetleri düşürmek amacıyla emek-ucuz ülkelere kaydırmaktadırlar. Danimarkalı firmalarda tasarımlarını kendi yaptıkları hazır giyim ürünlerinin imalatında, bir kısım faaliyetleri kendileri yapmakta, emek-yoğun işlemleri ise emek-ucuz ülkelere havale etmektedirler. Polonya ile Danimarka arasındaki tekstil ve hazır giyim ticareti incelendiğinde, bu tip üretim ilişkisi daha iyi anlaşılmaktadır. Örneğin, 1988-1998 döneminde Polonya’nın Danimarka’ya hazır giyim ihracatı 10 kat artmışken, aynı dönemde Danimarka’nın Polonya’ya kumaş ihracatı 17 kat artmıştır.Hazır giyim TicaretiDanimarka’nın görünürdeki hazır giyim pazarı 3 milyar € büyüklüğündedir. 1999 yılı perakende hazır giyim satışları da 3 milyar € civarında gerçekleşmiştir. Danimarka hazır giyim üretiminin %80’ini ihraç etmektedir. Şu anda hazır giyim ihracatı Danimarka’nın 4. büyük ihracat kalemini oluşturmaktadır. Hazır giyim ihracatı 1999 yılında 1,7 milyar € olarak gerçekleşmiştir. 2000 yılında ise %12’lik artışla 1,9 milyar €’ya ulaşmıştır. Danimarka, hazır giyim ihracatının büyük bir bölümünü AB ülkelerine ve diğer Avrupa ülkelerine gerçekleştirmektedir. Başlıca pazarları Almanya (%22), İsveç (%21,5), Norveç (13,5), Finlandiya (%7), Hollanda, İngiltere ve İspanya’dır.Danimarka’nın toplam hazır giyim ithalatı ise 2000 yılında 2 milyar dolar tutarında gerçekleşmiştir. Bunun 978 milyon doları örme giyim, 1,1 milyar doları da dokuma giyim ithalatından kaynaklanmıştır. 1996-2000 döneminde örme giyim ithalatı yıllık %6 civarında artarken, dokuma giyimde bu artış %4 olmuştur.Tablo 21: Danimarka’nın erkek ve erkek çocuklar için gömlek ithalatı (milyon dolar )Yıl 2000Değer 75.1332.2.8-FİNLANDİYAÜretimTekstil ve hazır giyim sektörü, diğer sektörlerle karşılaştırıldığında, Finlandiya’nın ekonomisinde oldukça önemsiz bir yere sahiptir. Tekstil ve hazır giyim sektörünün imalat sanayi içindeki payı sadece %1 civarındadır. 1995-2000 döneminde, imalat sanayi %50 civarında büyürken, hazır giyim sanayi % 12 küçülmüştür.Tüketim2000 yılı verilerine göre, Finlandiya’nın hazır giyim tüketimi yaklaşık 2,4 milyar €’dur. Tüketim, 1995-2000 dönemi baz alındığında %30’luk bir büyüme göstermiştir. Tüketimdeki bu artış eğiliminde hazır giyim ürünlerinin fiyatlarında görülen durgunluğun etkili olduğu söylenebilir. Özellikle son yıllarda hazır giyim ürünlerinin fiyat düzeyi, genel tüketici fiyat düzeyinin oldukça altında kalmıştır.Hazır Giyim TicaretiFinlandiya’nın hazır giyim ithalatı, 1997-2000 döneminde yaklaşık %12,5 artışla 800 milyon €’dan 900 milyon €’ya yükselmiştir. Hazır giyim ürünleri ithalatında belli bir ülkenin ağırlığı bulunmamakla birlikte, Çin (%12), Almanya (%9), İsveç(%8), Estonya (%8), İtalya (%7), İngiltere (%5) ve Türkiye(%3) en önemli tedarikçi ülkelerdir.2.2.9-ABDHazır Giyim SanayiDünyanın en büyük hazır giyim pazarına sahip olan ABD, önemli bir hazır giyim üreticisi olarak hem kendi pazarında hem de ihraç pazarlarında önemli bir rol oynamaktadır.TüketimABD, 281,4 milyonluk nüfusu, 9.963 milyar dolarlık kişi başına düşen geliri ve 24.750 dolarlık kişi başına harcanabilir geliri ile, hemen hemen tüm sektörlerde olduğu gibi, hazır giyim sektöründe de dünyanın en büyük ve önemli pazarıdır.2000 yılı toplam hazır giyim perakende satışlarına göre, ABD’de değer olarak hazır giyim tüketimim 182,3 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Buna göre 2000 yılında, kişi başına düşen hazır giyim harcaması yaklaşık 659 dolar olmuştur.İthalatABD dünyanın en büyük hazır giyim ithalatçısı olup, ithalat miktarı önemli ölçüde artmaya devam etmektedir. 2000’de 16 milyon m2’lik hazır giyim ürünü ithal eden ABD, karşılığında 57,3 milyar dolar ödemiştir. Bu, değer olarak 1999’a göre %12,8’lik bir artışı ifade etmektedir. Tablo 22: ABD’nin erkek ve erkek çocuklar için gömlek ithalatı (milyon dolar )1998 1999 2000 20013.035,1 3.039,4 3.358,9 3.032,3Kaynak: Office of Textiles and Apparel US (OTEXA )İhracatABD dünyanın en önemli hazır giyim ithalatçısı olmakla birlikte ihracatta da önemli bir rol oynamaktadır. 2000 yılı verilerine göre dünya hazır giyim ihracatında 5. sırada yer almıştır.Tablo 23: ABD’nin hazır giyim İhracatı 1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 3.674,8 4.120,2 4.580,4 44,2 52,8 56,4 11,2Dokuma Giyim 4.654,5 3.682,9 3.547,9 55,8 47,2 43,6 -3,7Toplam 8.320,3 7.803,2 8.128,3 100,0 100,0 100,0 4,2Kaynak: World Trade AtlasTablo 24: Türkiye’nin ABD’ye hazır giyim İhracatı 1998 milyon $ 1999 milyon $ 2000milyon $ 1998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme Giyim 375,7 421,1 453,2 474,3 551,9 46,9 16,4Dokuma Giyim 184,7 210,7 253,7 307,9 444,6 140,6 44,2Toplam 560,5 631,9 706,9 782,2 996,5 77,8 27,4Kaynak: World Trade AtlasTablo 25: Türkiye’nin ABD’den hazır giyim İthalatı (1000 $ )1996 1997 1998 1999 2000Örme Giyim 1.400 1.355 3.111 1.061 623Dokuma Giyim 5.324 26.477 2.886 1.788 1.750Toplam 6.724 27.832 5.997 2.839 2.373Kaynak PT2.2.10-KANADAÜretim1999 verilerine göre, Kanada’nın hazır giyim endüstrisi yaklaşık 1600 firma ve 100 bin civarındaki çalışandan oluşmaktadır. Sektördeki istihdamın yaklaşık %75’ini kadın çalışanlar oluşturmaktadır. Firmaların %75’i 50’den az işçi çalıştırmakta olup bunlar toplam üretimin yaklaşık %33’ünü gerçekleştirmektedir. Genel olarak kesme ve dikme işlerini yapan taşeron firmalar ağırlıklı olarak bayan giyimi üzerine çalışmakta olup toplam hazır giyim üretiminin %25’ini karşılamaktadır. Hazır Giyim TicaretiKanada hazır giyim ihracatı açısından tamamen ABD pazarına bağımlıdır. Kanada’nın 2000 yılındaki konfeksiyon ürünleri ihracatının %96’sı, (yaklaşık 3 milyar dolar tutarında ) ABD’ne gerçekleşmektedir. ABD’ne ihracat iki haneli oranlarda büyümeye devam etmektedir. NAFTA’nın sağladığı elverişli ticaret ortamı, ABD doları karşısında düşük değerini sürdüren Kanada doları, ABD’ndeki talebe Kanadalı üreticilerin daha hızlı bir şekilde yanıt verebilmesi ve ABD’nde daha uygun fiyat/kalite arayışı gibi etkenler Kanada’nın ihracatını artmasındaki en önemli nedenlerdir.Tablo 26: Türkiye’nin Kanada’ya Hazır Giyim İhracatı1996 (1000 $ ) 1997 (1000 $ ) 1998 (1000 $ ) 1999 (1000 $ ) 2000 (1000 $ ) 00/96 değişim 00/99 değişimÖrme 9.093 8.491 10.509 10.390 9.992 9.9 -3,8Dokuma 4.876 6.971 10.442 15.223 22.788 367.3 49,7Toplam 13.969 15.912 20.951 25.613 32.781 134.7 28,0Kaynak: DTM2.2.11-RUSYA145 milyonluk bir nüfusa sahip olan Rusya’nın 2000 yılı itibarıyla, GSYİH’sı 230 milyar dolar iken, kişi başına düşen geliri 1583 dolardır.Rusya’nın son yıllarda yaşadığı ekonomik krizler hazır giyim ithalatının düşmesine yol açmıştır. Bu durum Türkiye’nin Rusya’ya yaptığı hazır giyim ihracatını da son derece olumsuz etkilemiştir. Ancak Rus ekonomisi tekrar toparlanma sürecine girmiştir. Dolayısıyla, Rusya hazır giyim ihracatımız için hala büyük bir potansiyel taşımaktadır. Tablo 27: Rusya’nın Hazır Giyim İthalatı1996 (1000 $ ) 2000 (1000 $ ) 00/96 değişimÖrme 154.451 50.874 -32Dokuma 211.013 95.251 -22Toplam 365.464 146.125 -26Kaynak: TradeMapTablo 28: Rusya’nın Hazır Giyim İhracatı1996 (1000 $ ) 2000 (1000 $ ) 00/96 değişimÖrme 20.715 58.927 23Dokuma 220.831 145.468 -11Toplam 241.545 204.395 -4Kaynak: ITC TradeMapTablo 29: Türkiye’nin Rusya’ya Hazır Giyim İhracatı (milyon dolar )1996 1997 1998 1999 2000 00/96 % değişim 00/99 % değişimÖrme 191.032 368.101 214.778 63.103 31.810 -83,3 -49,6Dokuma 167.767 218.883 110.075 48.605 58.274 -65,3 19,9Toplam 358.800 586.984 324.852 111.708 90.085 -74,9 -19,4Kaynak: DTM2.2.12-POLONYAPolonya tekstil-konfeksiyon sanayi, geçtiğimiz yüzyılda temelleri atılan, geleneksel bir sektör olmasına rağmen gerçek uluslararası rekabet ve üretim gücüne yakın dönemde kavuşmuştur. Sektörün belli başlı üretim merkezleri; Lodz, Bialystok, Torun, Czestochowa, Bielsko-Biala, Jelenia Gora şehirleridir.1995-1998 yılları arasındaki dönemde yıllık %4,2 büyüme oranını yakalayan sektör, 1998 senesinde 6,2 milyar dolarlık iç piyasa satış oranına (tüm sanayi içindeki payı %5,5 ) ulaşmış ve 462.800 kişi istihdam eder duruma gelmiştir.Türkiye’nin Polonya’ya Hazır Giyim İhracatıTürkiye’nin Polonya’ya hazır giyim ihracatı 1998 yılında 172,6 milyon dolarla en yüksek seviyesine ulaşmıştır. Ancak, 1999 ve 2000 yıllarında önemli ölçüde gerileyen ihracat 28,5 milyon dolara kadar düşmüştür. 1996-2000 döneminde gerçekleşen ihracat düşüşü %82,9’a ulaşmıştır.Tablo 30: Türkiye’nin Polonya’ya Hazır Giyim İhracatı (1000 dolar )1996 1997 1998 1999 2000 00/96 % değişim 00/99 % değişimÖrme 121.412 110.844 139.369 74.641 21.495 -82,3 -71,2Dokuma 45.219 32.226 33.256 15.935 6.984 -84,6 -56,2Toplam 166.631 143.070 172.625 90.576 28.478 -82,9 -68,6Kaynak: DTM2.2.13-ROMANYA2000 yılı itibariyle 34 milyar dolar GSYİH, 1558 dolar kişi başına düşen gelir ve 22,4 milyonluk bir nüfusa sahip olan Romanya, Doğu Avrupa ve Balkanların önemli ülkelerinden biridir.Hazır Giyim SanayiTekstil ve hazır giyim endüstrisi Romanya’nın ekonomisinde çok önemli bir rol oynamaktadır. Sektör büyük bir istihdam kapasitesine sahiptir. Aynı zamanda ülke ihracatına %23,7 oranında katkı yapmakta ve ticaret dengesine pozitif bir katkı sağlamaktadır.Hazır Giyim TicaretiRomanya’nın hazır giyim ihracatı 1995-2000 döneminde 1,53 milyar dolardan 2,3 milyar dolara yükselmiştir. Bu dönemdeki ihracat artışı %50’yi bulmuştur. Hazır giyim ithalatı ise aynı dönemde 169 milyon dolardan 3000 milyon dolara yükselmiştir. İthalat artışı ise %77 olarak gerçekleşmiştir.Tablo 31: Romanya’nın Hazır Giyim Ticareti (milyon dolar )1997 1998 1999 2000İhracat 1.724,2 1.724,8 2.022,9 2.301,9İthalat 197,2 250,1 270,0 299,5Kaynak: Romanian Foreign Trade Centre, Romanian Foreign Trade Statitics, 1995-2000Türkiye’nin Romanya’ya Hazır Giyim İhracatıTürkiye’nin Romanya’ya Hazır Giyim İhracatı, 1996-1998 döneminde 24,2 milyon dolardan 116,3 milyon dolara hızlı bir çıkış yapmıştır. Ancak bu çıkış 1999 ve 2000 yıllarında tersine dönmüş ve Romanya’ya yapılan hazır giyim ihracatı 10,3 milyon dolara kadar gerilemiştir. Türkiye’nin ihracat kaybı 1996-2000 dönemi için %57,5’e, 1998-2000 dönemi içinse %91’e ulaşmıştır. Diğer taraftan, Türkiye’nin hazır giyim ihracatı sıralamasında 1996’da 19. sırada bulunan Romanya 2000 yılında 30. sıraya gerilemiştir.Tablo 32: Türkiye’nin Romanya’ya Hazır Giyim İhracatı (1000 dolar )1996 1997 1998 1999 2000 00/96 % değişim 00/99 % değişimÖrme 22.222 54.019 97.604 19.220 6.896 -69,0 -64,1Dokuma 2.024 10.049 18.736 7.833 3.402 68,1 -56,6Toplam 24.246 64.068 116.340 27.052 10.298 -57,5 -61,9Kaynak: DTM2.2.14-JAPONYAÜretimJaponya’nın hazır giyim üretimi 1992’den beri hem miktar bazında hem de değer bazında gerilemiştir. Öyle ki, pazarın büyük bir kısmını; yaklaşık %70’ini ithal ürünler kaplamıştır. Bu gerileme sektörde faaliyet gösteren firmaların ve çalışanların sayısı için de geçerli olmuştur. Üretimdeki ve firma ile çalışan sayısındaki gerilemenin en önemli nedeni, durgunluk nedeniyle pazarda görülen daralma ve maliyetlerin düşürülmesi amacıyla, üretim faaliyetlerinin civar ülkelere taşınmasıdır. Dışarıda yapılan üretim faaliyeti, son yıllarda G. Kore ve Tayvan’dan Çin’e doğru kaydırılmaktadır. Bunu en önemli nedeni, Japonya’nın tekstil ve hazır giyim ithalatında Çin’in büyük bir ağırlığının olması ve aynı zamanda Çin’in tekstil ve hazır giyim üretiminde bir dünya devi olmasıdır. Çin sahip olduğu üretim kapasitesi, hammadde ve işgücü kaynaklarıyla, Japonya’nın tekstil ve hazır giyim ithalatının %75-80’lere varan kısmını tek başına karşılamaktadır.Japon hazır giyim üreticileri, sadece Güney Asya ülkelerinde değil, İtalya gibi tasarım ve işçiliğin çok geliştiği ülkelerde de faaliyetlerde bulunmakta ve bu ülkelerdeki yüksek hizmet kalitesinden de yararlanmaktadır.Hazır Giyim İthalatı1995-1999 döneminde Yen’in değerinde görülen düşüşe rağmen, tüketim harcamalarındaki gerileme nedeniyle Japonya’nın ithalatı da düşmüştür. 2000 yılında 1,8 trilyon Yen civarında gerçekleşen hazır giyim ithalatı, 1999 yılına göre %12,5 artmasına karşın 1996’daki 1,86 trilyon Yen’lik seviyesinden geride kalmıştır. Oysa, miktar bazına bakıldığında, 1996’daki ithalat 635 bin ton iken 2000 yılında %35 gibi büyük bir oranla 855 bin tona yükselmiştir. Bu da gösteriyor ki, ithalat birim fiyatları 2000 yılında 1996’ya göre ciddi bir biçimde azalmıştır.Tablo 33: Japonya’nın erkek ve erkek çocuklar için gömlek ithalatı (milyon dolar )1998 1999 20001998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişim683 716 830 8,94 8,11 7,96 15,97Kaynak: World Trade AtlasHazır Giyim İhracatıHazır giyim ihracatı, Japonya’nın toplam ihracatında önemsenmeyecek kadar düşük bir düzeydedir. Japon hazır giyim üreticileri daha çok, dünyanın en büyük hazır giyim pazarları biri durumundaki kendi pazarları ile ilgilenmektedirler.Tablo 34: Japonya’nın Hazır Giyim İhracatı (milyon dolar )1998 1999 20001998 % Pay 1999 % Pay 2000% Pay 2000/1999 değişimÖrme 112,3 125,8 147,9 37,0 37,3 37,7 17,5Dokuma 191,2 211,4 244,7 63,0 62,7 62,3 15,7Toplam 303,5 337,2 392,6 100,0 100,0 100,0 16,4Kaynak: World Trade AtlasTürkiye’nin Japonya’ya Hazır Giyim İhracatı19,7 milyar dolar değerindeki ithalat ve %10’luk pay ile, dünya hazır giyim ithalatında 2000 yılı itibarıyla ABD’nin arkasında ikinci sırada yer alan Japonya’ya Türkiye’nin hazır giyim ihracatı, pazarın da büyüklüğü dikkate alındığında, son derece önemsiz kalmaktadır. Türkiye’nin 2000 yılında bu ülkeye yaptığı toplam hazır giyim ihracatı 4,6 milyon dolar tutarında gerçekleşmiştir.Tablo 35: Türkiye’nin Japonya’ya Hazır Giyim İhracatı1996 (1000 $ ) 1997 (1000 $ ) 1998 (1000 $ ) 1999 (1000 $ ) 2000 (1000 $ ) 00/96 değişim 00/99 değişimÖrme 2.326 1.820 1.315 1.298 1.788 -23,1 37,7Dokuma 1.463 1.501 1.620 1.605 2.857 95,3 78,0Toplam 3.789 3.320 2.936 2.904 4.645 22,6 60,0Kaynak: DTM2.2.15-TÜRK CUMHURİYETLERİ1990’ların başında, Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bağımsızlıklarına kavuşan Türk Cumhuriyetleri, ekonomik açıdan henüz oldukça yetersiz düzeydedirler. Kazakistan, Özbekistan, Azerbaycan, Kırgızistan ve Türkmenistan’dan oluşan Türk Cumhuriyetleri toplam 56,9 milyonluk bir nüfusa sahiptir. GSYİH toplamları 2000 yılı itibariyle 32 milyar dolar civarında olup kişi başına düşen ortalama gelir 562 dolar düzeyindedir. Türk Cumhuriyetleri içinde Kazakistan, 16 milyar dolarlık GSYİH ve 1060 dolarlık kişi başına düşen gelirle ekonomik açıdan en gelişmiş olanıdır. Özbekistan ise 24,6 milyon ile en kalabalık nüfusa sahip ülkedir.Türk Cumhuriyetleri’nin dış ticaret hacimleri de oldukça kısıtlıdır. Toplam dış ticaret hacimleri 30 milyar dolar civarındadır. Bunun 14 milyar dolarını ithalat, 16 milyar dolarını ise ihracat oluşturmaktadır.Türkiye’nin Türk Cumhuriyetleri’ne Hazır Giyim İhracatıTürkiye’nin Türk Cumhuriyetleri’ne hazır giyim ihracatı, pazar hacminin dar olması nedeniyle, çok düşüktür. Diğer taraftan, mevcut hazır giyim ihracatı da oldukça dalgalı bir seyir izlemektedir. 1996 ve 1997 yılarında toplam 20 milyon dolar civarında gerçekleşen hazır giyim ihracatı, 1998 yılında 12,8 milyon dolara kadar gerilemiştir. 1999 yılında ise, özellikle Özbekistan ve Azerbaycan’a yapılan ihracatın önemli ölçüde yükselmesiyle toplam hazır giyim ihracatı 36 milyon doları aşmıştır. Ancak, bu ülkelere yapılan hazır giyim ihracatının bir türlü dengeye oturtulamaması nedeniyle 2000 yılında ihracat 12,2 milyon dolarla en düşük seviyesine inmiştir. Sonuç olarak 1996-2000 dönemi itibarıyla bu ülkelere yapılan hazır giyim ihracatı %41,5 azalmıştır. 2000 yılındaki düşüş ise %66,3’ü bulmuştur.Tablo 36: Türkiye’nin Türk Cumhuriyetleri’ne erkekler ve erkek çocuklar için Gömlek İhracatı1996 (1000 $ ) 1997 (1000 $ ) 1998 (1000 $ ) 1999 (1000 $ ) 2000 (1000 $ ) 2000 (Pay)550,8 662,8 259,9 1627,7 326,0 Türkmenistan (65,6),Özbekistan (13,3), Kırgızistan (%8,3), Kazakistan (%5)KaynakTM2.3-Müstakbel Rakiplerimizin Durumuİşletmeyi kuracağımız yer olan İzmir ve Ege Bölgesindeki dokuma kumaştan giysi üreten işletmeler ve sadece bizim konumuz olan gömlek üreten müstakbel rakiplerimiz ve bunlar hakkında bilgiler:2.3.1-Ege Bölgesi’ndeki dokuma kumaştan üst giyim üreten başlıca işletmeler Bu işletmelerin hepsinde gömlek üretimi vardır fakat ağırlıklı olarak diğer üst giysiler üretilmektedir. )• Rant Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Polikot Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• A.G. Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• İsmail Görkem Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Beymoda Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• C.D. Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Özteks Tekstil Turizm İnşaat Ve Gıda Maddeleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Kennedy Moda ve Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• İna Tekstil İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti.• Joy Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. S.R.S Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.• S.F.S Giyim Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.• Rafting Moda Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret A.Ş.• İdeen Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.• Berk Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Berk Giyim Sanayi Ticaret Ltd. Şti.• Keskin Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş.• Pinots Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Big Style Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Gina Dış Ticaret ve Tekstil Sanayi Ltd. Şti.• Aktar Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Şe-Gi Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Karetta Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Güvenler Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Vena Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. • Palmiye Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Satürn Tekstil Dış Ticaret Ltd. Şti.• İzkon Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Hande Tekstil İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Eco Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Uz-Kar Tekstil Mamülleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Nanteks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Star Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Ak Moda Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret A.Ş.• Beycan Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Tunay Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Tunay Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Özvatan Giyim İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Sına Tekstil ve Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Mas’s Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Lal Giyim Turizm İnşaat ve Ticaret Ltd. Şti.• Fg Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Rodi Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş. • Afka Tekstil İnşaat Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti.• Av-As Moda Tekstil Makine Otomasyon Elektrik Gıda Deri Mobilya Kozmetik İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Tess Clothing moda Tekstil Makine Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• İ.Y.A. Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Oral Tekstil Tekstil Ürünleri Fason Dikimi ve İhracatı Turhan Gökalp• Derin Giyim Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.• Bizden Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.2.3.2-Ege Bölgesi’ndeki Gömlek Üreten Başlıca İşletmeler ve Bunların Toplam Üretimdeki Payları Karyateks Tekstil Sanayi ve Ticaretq A.Ş. : % 12 Casa Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 8,4q Er-Alp Tekstilq Besicilik Entegre İnşaat Taahhüt ve Ticaret Ltd. Şti. : % 6,5 Maser Tekstilq Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 6,1 Yalaz Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd.q Şti. : % 4,6 Atateks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : % 4,1qq Berkem Tekstil Sanayi ve Dış Ticaret Ltd. Şti. : % 3,6 Ekener Tekstilq Üretim Sanayi ve Ticaret A.Ş. : % 3,2 Mik Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. :q % 3,2 Arı Giyim Tekstil Gıda Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. : %q 3,0Diğerleri ( %45,3 ) Özba Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.qq A.T.S. Anadolu Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Orce Tekstil Sanayi veq Ticaret Ltd. Şti. Anadolu Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.q Ünalq Giyim Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Erkan Tekstil A.Ş.q Kamer Gömlekqq Ege Deniz Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. Reform Tekstil Sanayi ve Ticaretq Pazarlama Ltd. Şti. Kanat Konfeksiyon Tekstil İmalat Sanayi ve Ticaret Ltd.q Şti. Bravo Tekstil Üretim İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.qq Vidal Tekstil Sanayi İnşaat Turizm Ticaret Pazarlama İthalat İhracat Ltd. Şti. Ege İkizler Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.q Volteksq Konfeksiyon Dış Ticaret ve Sanayi Ltd. Şti. Belteks Tekstil Sanayi veq Ticaret A.Ş. Devteks Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.qq Aligator Tekstil ve Giyim Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Panda Tekstilq Konfeksiyon Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Kanat Konfeksiyon Sanayi ve Ticaretq Ltd. Şti. Efoteks Tekstil Ürünleri Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.q A.T.F.q Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Tuğcan Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd.q Şti. Kris-Tek Tekstil İthalat İhracat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.qq İlyada Tekstil ve Deri Ürünleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. Reco Giyim Tekstilq Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Gimode Giyim Sanayi ve Ticaret A.Ş.q De-Geq Teks Tekstil Turizm Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Tamteks Konfeksiyon Tekstilq Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. Mergü Tekstil Konfeksiyon Sanayi ve Ticaretq Ltd. Şti. Yavuz Gömlek Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.q H.C.O.q Konfeksiyon Gıda ve İnşaat Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Dı-Veko Giyim Sanayiq Pazarlama İç ve Dış Ticaret Ltd. Şti. Tac Konfeksiyon Sanayi ve Ticaretq Ltd. Şti. Koteks Tekstil Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.qNot: Yukarıdaki veriler EBSO (Ege Bölgesi Sanayi Odası )’nun kapasite raporlarından elde edilmiştir. Not: EBSO’ nun çalışma alanında İzmir,Aydın,Manisa (merkez ve bazı ilçeleri hariç ),Muğla illeri bulunmaktadır.3-Hammadde İhtiyacı3.1-Türkiye’deki %100 Pamuklu dokuma Kumaş temin edebileceğimiz belli başlı işletmeler şunlardır:• Göçay Tekstil A.Ş. (İzmir )• Ekoten Boya Apre Terbiye Tekstil San. Yat. Ve Org. A.Ş. (İzmir)• Söktaş pamuk ve Tarım Ürün. Değer. Tic. Ve San. A.Ş. (Aydın)• Ataç İnşaat ve Sanayi A.Ş. –Anteks Dokuma (Antalya )• Birlik Mensucat T.A.Ş. (Kayseri )• Denizli Basma ve Boya Sanayi A.Ş. (Denizli)• Desen Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul )• GAP Güneydoğu Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• Akın Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• Gürdere Tekstil Pazarlama Ltd. Şti. (İstanbul)• İntima Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• İsko Dokuma Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Bursa)• Kipaş K.Maraş İplik pamuk Ticaret ve Sanayi A.Ş. (K. Maraş )• Koza Tekstil İplik ve Örme sanayi Ticaret A.Ş. (Kayseri)• Köytaş için Güçbirliğ A.Ş. (Aydın )• Mebal Tekstil İşl. San. ve Tic. A.Ş. (İstanbul )• Mensa Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Adana)• Palateks Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• Polatlı Mensucat Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Ankara )• SE-NA Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• TAN Tekstil Group (Denizli)• Teksmobili Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (Tekirdağ )• Tepaş Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbul)• Yener Mümessillik (İstanbul)Ham kumaşları yukarıda belirttiğimiz yerlerden alıp mamulün spesifikasyonlarına göre Çorlu, İstanbul, Bursa ve Denizli,İzmir (az sayıda) illerindeki boyahanelerde ve terbiye fabrikalarında istediğimiz forma dönüştürebileceğimiz gibi örneğin Egeileri Mensucat gibi aracı kurumlardan da boyahanelerle ve terbiye fabrikaları ile kontak kurmadan istediğimiz şekildeki kumaşı alabiliriz.3.2-Türkiye’deki Polyester Dikiş İpliği Talep edebileceğimiz belli başlı işletmeler şunlardır: Dateks İplik Ürünleri Tekstil Sanayi ve Ticaret A.Ş. (İstanbulq ) Diktaş Sewing Thread Man.q & Trade Co. (İstanbul ) EGS Egeserq Giyim Sanayi İç ve Dış Ticaret A.Ş. (İzmir ) Sateks İplik Tekstil Sanayi veq Ticaret Ltd. Şti. (Bursa )Aynı şekilde dikiş ipliğini yukarıda belirttiğimiz işletmelerden temin edebileceğimiz gibi İzmir’deki aracı kurumlardan da temin edebiliriz.Diğer yardımcı maddeleri özellikle İzmir’deki değişik şirketlerden ve özellikle MTK’daki şirketlerden bulabiliriz. Daha sonrada bahsedeceğimiz bu yardımcı maddelerin fiyatlarını bulmak için MTK’daki şirketlerden bilgi alarak maliyet analizinde kullandım.4-ÇEVREProjenin üretim teknolojisi hazır giyimdir. Hazır giyim üretimi su girdisi kullanmayan bir teknolojidir. Dolayısıyla evsel nitelikteki su dışında herhangi bir kirli su atığı söz konusu değildir. Proje ekotekstil standartları ile uyumlu olup çevre dostudur.5-BİNA VE ALTYAPIProje ile ilgili arsa mevcut olup A.O.S.B.’de ve aylık kirası 4250 € ‘dur. Altyapı ile ilgili herhangi bir sorun yoktur.6- ÜRETİM BİLGİLERİ6.1-Ürün ModeliFirma: ÖZERDOĞAN TEKSTİL İTHALAT İHRACAT LTD. ŞTİ.MODEL BİLGİLERİ ÜRÜN ÇİZİMİÜRETİM ADETİ: 1500 adet/günÜRETİM SÜRESİ: 27,42 dk.DİKİŞ MAKİNE ADETİ: 70PROJE SORUMLUSU: Mehmet Ali ÖzerdoğanAçıklama:« Önde 7 adet düğmeli« Roba’da Etiketli, Kolar Aparturalı« Kollar Bos Dikişli,« Yanlar Kenet Dikişli 6.2-Operasyon ListesiERKEK GÖMLEK 1.500 adet/gün (540 dak.. ) OPERASYON LİSTESİOP OPERASYON TANIMI MAKİNE AÇIKLAMASI MAKİNE MODEL Standart Süre (Saniye) Makine Adeti Makine Günlük KapasitesiÖNLER+CEP 1 SOL ÖN BEDEN KIRMA ÜTÜ ÜTÜ 13 1 24902 SAĞ ÖN BEDEN KIRMA ÜTÜ ÜTÜ 30 1 10803 SOL ÖN PATIN DİKİLMESİ Merdaneli, Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/VO51 33 2 9804 SAĞ ÖN PATIN DİKİLMESİ Merdaneli, Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/VO51 25 1 13005 ÖN PATIN ÜTÜLENMESİ ÜTÜ ÜTÜ 12 1 27006 CEP KIRMA ÜTÜ ÜTÜ 32 1 10107 CEP AĞZI KAPAMA Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 10 1 32408 CEP TAKMA İğne Transportlu, Elektronik Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 76 4 4309 SOL PAT İLİK AÇMA (7 adet) İlik Makinesı LBH-780U 42 2 77010 SAĞ PAT DÜĞME DİKME İplik Kesmeli,Zincir Dikiş, Düğme Makinesı MB-373U 45 2 720ARKA 1 ETİKETİ ALT ROBAYA DİKME Panelli Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/CP160 45 2 7202 ROBAYI ARKAYA BİRLEŞTİRME AltÜst Transportlu,Elektronik Düz Dikiş Mak. DLU-5490NBB-7-WB/AK85/PF-6/EC/10B-F 60 3 5403 ROBA ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 19 1 1710KOL 1 APARTURA BİYESİ ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 23 1 14102 APARTURA BİYESİ DİKME Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 60 3 5403 APARTURA PRESİ PRES PRES 1 1 324004 APARTURA TAKMA Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 76 4 430YAKA 1 ALT-ÜST YAKA BİRLEŞTİRME Kenar Bıçaklı İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10B-F 45 2 7202 YAKA ÇEVİRME+PRES YAKA PRES YAKA PRES 37 2 8803 YAKA ÜST DİKİŞİ(ÇIMA VEYA GAZE İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 40 2 8104 YAKA AYAĞI HAZIRLIK Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 18 1 18005 YAKA AYAĞINI YAKAYA TAKMA İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 38 2 8506 YAKA ORTA GAZE+AYAK GAZE Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 48 3 6807 YAKA AYAĞI REGULA (Bıçak ) Kenar Bıçaklı İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10B-F 25 2 1300MANŞET 1 MANŞET BİRLEŞTİRME Kenar Bıçaklı İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10B-F 50 2 6502 MANŞET GAZE Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 43 2 7503 MANŞET PRESİ PRES PRES 17 1 19104 MANŞET ÜTÜ ÜTÜ ÜTÜ 50 2 650MONTAJ 1 OMUZ BİRLEŞTİRME Alt-Üst Trasportlu, Elektr. Düz Dikiş M. DLU-5490NBB-7-WB/AK85/PF-6/EC/10B-F 50 4 6502 OMUZ ÜST DİKİŞİ Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 30 1 10803 YAKA TAKMA İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 60 3 5404 YAKA KAPAMA İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 48 3 6805 KOL TAKMA Ayak Kaldırmalı Çift İğne Bos Dikiş M. MH-380KU/VO-17 54 3 6006 KOL EVİ ÜST DİKİŞİ (Çıma veya Gaze ) Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 50 3 6507 YAN+ KOL ALTI ÇATMA Merdaneli, Kollu Çift İğne Zincir Dikiş M. MS-1190MD/VO45R 48 3 6808 MANŞET TAKMA İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F 90 4 3609 ETEK KIVIRMA Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 38 2 85010 YAKA- MANŞET-APARTURA İLİK İlik Makinesı LBH-780U 40 2 81011 YAKA- MANŞET-APARTURA DÜĞME İplik Kesmeli, Zincir Dikiş, Düğme Makinesı MB-373U 40 2 810Alternatif Operasyon ve Makineleri :ÖN-9 SOL PAT İLİK AÇMA (7 adet ) İlik Otomatı ACF-791-172RSLZ 25 1 1300ÖN-10 SOL PATLET DÜĞME DİKME Düğme Otomatı ACF-164-377 19 1 1710ÖN-8 CEP TAKMA OTOMAT AVP-870 20 1 1620*** Standart zamanlara %20 tolerans payı eklenmiştir.ALT= Alternatif; Alternatif Makine bir üst operasyonda belirtilen Makinenın alternatifidir. Her iki makinede belirtilen operasyonda kullanılabilir, ancak makinelerin Dizayn, Devir, Kapasite vs. gibi özellikleri farklı olabilmektedir.Ekstra operasyonlar ve Makineleri: ÖN-5 SOL PAT GAZE Merdaneli, Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/VO51 20 1 1620ARKA-4 ROBA ÜST DİKİŞİ (Çıma veya Gaze ) Elektronik Düz Dikiş Makinesı DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F 45 2 720EKS = Ekstra ; Modelden kaynaklanan ekstra fazla operasyonların olabileceği düşünülerek belirtilmiştir.6.3-Makine ListesiERKEK GÖMLEK 1.500 adet/gün (540 dak.. ) MAKİNE LİSTESİDikiş Makine grubuMAKİNE MODEL AÇIKLAMA ADET FİYATI (EURO olarak ) (Serbest Bölge )DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F Elektronik Düz Dikiş Makinesı 20 1661DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/CP160 Panelli Elektronik Düz Dikiş Makinesı 2 1779DDL-8500-7-WB/AK85/EC10B-F/VO51 Merdaneli, Elektronik Düz Dikiş Makinesı 3 3000DLN-5410-7-WB/AK85/EC10B-F İğne Transportlu, Elektronik Düz Dikiş Makinesı 18 1698DLU-5490NBB-7-WB/AK85/PF-6/EC/10B-F Alt-Üst Trasportlu, Elektronik Düz Dikiş Makinesı 7 3644DMN-5420NHA-7-WB/AK85/EC10B-F Kenar Bıçaklı İğne Transp., Elektr. Düz Dikiş Mak. 6 3773LBH-780U İlik Makinesı 4 3873MB-373U İplik Kesmeli, Zincir Dikiş, Düğme Makinesı 4 2043MS-1190MD/VO45R Merdaneli, Kollu Çift İğne Zincir Dikiş M. 3 3687MH-380KU/VO-17 Ayak Kaldırmalı Çift İğne Bos Dikiş M. 3 4549TOPLAM 70 190756Alternatif Operasyon ve Makineleri :MAKİNE MODEL AÇIKLAMA ADET FİYATI (EURO olarak ) (Serbest Bölge )ACF-791-172RSLZ İlik Otomatı 1 28304ACF-164-377 Düğme Otomatı 1 30227AVP-870 OTOMAT 1 66187TOPLAM 3 154425Diğer Makineler : MAKİNE MODEL AÇIKLAMA ADET FİYATI (EURO olarak ) (Serbest Bölge )LBH-1700SC Otomatik İlik Makinesi 2 7514LK-1903SS Elektronik Kilit Dikiş Düğme Makinesı 2 5473LH-3128 Elektronik Çift İğne Dikiş Makinesi 3 4000TOPLAM 7 379746.4- Gerekli Çalışan SayısıGerekli çalışan sayısını bulmak için hat dengeleme yapmak gerekir. Üretim hattı düzenlenirken çıkan teorik makine ve işçi sayılarının dengelenmesi gerekir. Aksi halde gereğinden çok fazla işçi ve makine tutulmuş olur. İşçinin artan zamanı ihtiyaç duyulan başka bir işte değerlendirmesi sağlanarak dengeleme yapılır. Hat dengelemesi yapılırken öncelikle aynı makine yapılabilecek operasyonlar belirlenir. Ancak işçinin çok fazla yer atlamamasına dikkat edilmeye çalışılır. Belirli bir grup içinde çalışması sağlanır.Hat Dengelemede: Mümkün olan en yüksek verimle işçiler yüklenmelidir.vv Üretimde meydan gelebilecek aksamalar göze alınarak toleranslar verilmelidir. Mümkün olduğu sürece makineler ve işçiler hareketv ettirilmemeli sadece 1 yerde çalışmaları sağlanmalıdır. İşçiler mümkünv olduğunca aynı makinede çalıştırılmalıdır.MAKİNE AÇIKLAMASI OPERASYON TANIMI Gerekli İşçi SayısıÜTÜ ÖNLER+CEP 1 0.61ÖNLER+CEP 2 1.39ÖNLER+CEP 5 0.56ÖNLER+CEP 6 1.49ARKA 0.88KOL 1.1MANŞET 2.31TOPLAM 8.33 (Ortalama 9 işçi)MERDANELİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER+CEP 3 1.54ÖNLER+CEP 4 1.16TOPLAM 2.7 (Ortalama 3 işçi)ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER+CEP 7 0.463KOL 2 2.78KOL 4 3.5YAKA 4 0.833YAKA 6 2.21MANŞET 2 2.0MONTAJ 2 1.39MONTAJ 6 2.31MONTAJ 9 1.77TOPLAM 17.26 (Ortalama 18 işçi)İĞNE TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ÖNLER+CEP 8 3.5YAKA 3 1.9YAKA 5 1.77MONTAJ 3 2.78MONTAJ 4 2.21MONTAJ 8 4.2TOPLAM 16.4 (Ortalama 17 işçi)İLİK MAKİNESİ ÖNLER+CEP 9 1.95MONTAJ 10 1.86TOPLAM 3.81İPLİK KESMELİ ZİNCİR DİKİŞ DÜĞME MAKİNESİ ÖNLER+CEP 10 2.1MONTAJ 11 1.86TOPLAM 3.96 (Ortalama 4 işçi)PANELLİ ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ARKA 1 2.08TOPLAM 2.08 (Ortalama 2 işçi)ALT ÜST TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ ARKA 2 2.78MONTAJ 1 2.31TOPLAM 5.09 (Ortalama 5 işçi)PRES KOL 3 0.046YAKA 2 1.71MANŞET 3 0.79TOPLAM 2.55 (Ortalama 3 işçi)KENAR BIÇAKLI İĞNE TRANSPORTLU ELEKTRONİK DÜZ DİKİŞ MAKİNESİ YAKA 1 2.1YAKA7 1.16MANŞET 1 2.31TOPLAM 5.57 (Ortalama 6 işçi)AYAK KALDIRMALI, ÇİFT İĞNE BOS DİKİŞ MAKİNESİ MONTAJ 5 2.5TOPLAM 2.5 (Ortalama 3 işçi)MERDANELİ KOLLU ÇİFT İĞNE ZİNCİR DİKİŞ MAKİNESİ MONTAJ 7 2.21TOPLAM 2.21 (Ortalama 3 işçi)GENEL TOPLAM Ortalama 73 işçiAyrıca Serim+ Kesimde 3 işçi, Joker olarak 5 işçi Son Kontrol ve Paketlemede 9 işçi, 2 kişi ütüde, 1 kişi satın almada, 1 kişi satış sorumlusu, 2 kişi Bant ve kesim sorumlusu TOPLAM: 100 KİŞİ 6.5-Fabrika Yerleşim Planı6.5.1-Üretim Bölümü Yerleşim PlanıÜRETİM BÖLÜMÜ YERLEŞME PLANI6.5.2-Genel Yerleşim PlanıGENEL YERLEŞİM PLANI6.6-İşletme Bölümlerinde Alan Planlaması :Üretim ve diğer işletme bölümlerinin kapladıkları alanı daha önce sayısal olarak bulduğumuz üretim bölümünün alanından yaralanarak bulacağız.Üretim Bölümü: Toplam işletme alanının %60’ı üretim bölümüdür. Buna göre; Üretim hattında belirttiğimiz gibi üretim bölümü: 30 * (17.5+21+3 ) = 1245 m2’dir. Depolar: Toplam işletme alanının % 20’si olduğuna göre 1245*20/60= 415 m2 olur.İdari Kısım: Toplam işletme alanının % 8’i olduğuna göre 1245*8/60= 166 m2 olur.Sosyal Odalar: Toplam işletme alanının % 6’sı olduğuna göre 1245*6/60= 125 m2 olur.Sair Odalar: Toplam işletme alanının % 8’i olduğuna göre 1245*8/60= 166 m2 olur.Fabrika genel yerleşim planını zahiri bir şekilde gösterdikten sonra bize gerekli olan makineleri ve bu makinelerin özeliklerini, fiyatlarını inceleyelim.6.7-Üretim Hattını Oluşturan Makine Açıklamaları6.7.1-CAD Sistemi:30.000 €, Her kullanıcı için 12.000 €Firma: KONSAN6.7.2-CUTTER 150.000 €Firma: KONSAN6.7.3-TELA GİYOTİNİ4 milyar 650 milyonFirma: Eser Makine ( 0212 538 00 77 )6.7.4-KUMAŞ KALİTE KONTROL MAKİNESİ6900 €Firma: KONSAN6.7.5-SERİM MASASIMakine: 19000 € Masası: 3000 €Model: Standard Spreader, Firma: KONSAN6.7.6-PRES MAKİNESI6300 €Model: MP600SL Firma: KONSAN6.7.7-ÜTÜ300 Milyon (Paskara )+ 50 milyon Ütü Dikim hattında 8, son işlemlerdede 2 tane ütü gerekeceğinden toplam ütü ihtiyacı 10’dur. Buna göre 350 Milyon*10= 3.5 milyar6.7.8-DİK BIÇAK475 MilyonFirma: Şimşek Makine ( 0232 445 58 54 )6.7.9-DİKİŞ MAKİNE GRUBU70 Adet dikiş makinesi toplam fiyatı: 190756 €Firma: Astaş JUKİ, Bu makinelerin özellikleri ve fiyatları ayrıntılı bir şekilde belirtilmiştir.6.8-Gömlek Kalıp Parça ListesiBir tane gömleğin üretilebilmesi için gerekli olan hammadde ve yardımcı maddeler ise; şunlardır:Dokuma Kumaş: 1,75 m.Dikiş İpliği : 175 m.Düğme : 7 adetTela: 0.25 m.Dokuma Etiket: 1 adetBaskı Yıkama Talimatı: 1 adetKarton Etiket: 1 adetYaka Kartonu: 1 adetYaka Kelebeği: 1 adetYaka Çemberi: 1 adetKatlama Kartonu: 1 adetPP Poşet: 1 adetOluklu Mukavva Koli: 24 Gömleğe 1 adetŞimdi bu hammadde ve yardımcı maddeleri, gömlek için hangi çeşitlerinin seçileceğini ve fiyatlarını inceleyelim.Dokuma Kumaş:40/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 120 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,30 € 50/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 110 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,80 €30/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 130 gr./m2 + %2 Fiyat: 2,00 €20/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı En: 150 cm Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,30 €40/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,80 €50/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 3,20 €30/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,60 €20/1 Poplin İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 140 gr. /m2 + %2 Fiyat: 2,45 €% 65 Pamuk % 35 PES İpliği Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 130 gr. /m2 + %2 Fiyat: 1,90 €% 65 Pamuk % 35 PES Reaktif Düz Boyalı En: 150 cm. Gramaj: 130 gr. /m2 + %2 Fiyat: 1,50 €Not: Çorlu, İstanbul, Bursa, Denizli Boyahanelerinin ve ithal-yerli ham bez fiyatları baz alınmıştır.Kaynak: Egeileri Mensucat (Başak Özbay )Ben 40/1 Poplin 80 Tel Reaktif Boyalı kumaşı kullanacağım. Buna göre harcanacak kumaşın metre fiyatı: 2.30 € olacak. Buna göre 1 adet gömlek için 1.75 m. Kumaş harcanacağı göz önüne alınırsa 1 adet gömlek için kumaş maliyeti : 1,75*2.30 €= 4,025 € olur. Ayrıca 1 Yıllık kumaş maliyeti: 4.025*1500*300=1811250 €, 1 Aylık kumaş maliyeti: 150938 € olur.Dikiş İpliği : Oltalı marka 1 bobini (5000 metresi ) 1.750.000 lira olan PES ipliği dikiş ipliği olarak kullanılacak. Buna göre 1 adet gömlek için 175 m. Dikiş ipliği kullanılacağı göz önüne alınırsa 1 adet gömlek için dikiş ipliği maliyeti: 175*1.750.000/5000= 61250 TL. olur. 1 yıllık dikiş ipliği maliyeti ise: 61250*1500*300/1720000= 16025 €, 1 aylık dikiş ipliği maliyeti: 1336 € olur.Düğme :Tanesi 6500 TL. olan POLSAN marka Düğme kullanılacak. 7 adet düğmeli gömlek için düğme maliyeti: 6500*7= 45.500 TL. olur. 1 yıllık düğme maliyeti 45500*1500*300/1720000= 11904 €, 1 aylık düğme maliyeti ise 992 € olur.Kaynak: VİPA Düğme Tela: Beyaz renkte Akdeniz marka kağıt tela kullanılacak. Tela’nın metresi 155.000 TL. 1 adet gömlek için 0,25 m tela harcanacağı göz önüne alınırsa tela maliyeti: 0,25*155.500= 38750 TL. olur. 1 yıllık tela maliyeti: 38750*1500*300/1720000= 10139 €, 1 aylık tela maliyeti ise 845 € olur.Etiket: 1. Saten Dokuma Etiket: Beyaz zemin üzerine Gri yazı 2.5*7.5 cm. boyutlarında olacak. Birim fiyatı: 15000 TL. 1yıllık saten dokuma etiket maliyeti: 15000*1500*300/1720000= 3925 €, 1aylık saten dokuma etiket maliyeti ise 328 € olur.2. Baskı Yıkama Talimatı: Model: Avrupa Akmaz, Birim Fiyatı. 5000 TL./Adet, Ayrıca 1adet kalıp ücreti: 10 Milyon TL. 1 yıllık baskı yıkama talimatı maliyeti: 5000*1500*300/1720000+6(1 adet kalıp fiyatı) =1315 €, 1 aylık baskı yıkama talimatı maliyeti ise110 € olur.3. Karton etiket: 300 gr. Kuşe Kağıda basılacak. Birim Fiyatı: 17500 TL. Zemin Beyaz, Yazılar: Gri1 yıllık karton etiket maliyeti: 17500*1500*300/1720000=4580 €, 1 aylık karton etiket maliyeti ise: 382 € olur.Yaka Elemanları, Katlama Kartonu, PP. Poşet ve Oluklu Mukavva KoliYaka Kartonu: (3.5-40 cm. ) Fiyatı: 6000 TL. 1 yıllık maliyeti: 6000*1500*300/1720000= 1570 €, 1 aylık maliyeti: 131 € olur. Yaka Kelebeği: 6000 TL., 1 yıllık maliyeti: 6000*1500*300/1720000= 1570 €, 1 aylık maliyeti ise 131 € olur. Yaka Çemberi: 37000 TL., 1yıllık maliyeti: 37000*1500*300/1720000= 9682 €, 1 aylık maliyeti ise 807 € olur. Katlama Kartonu: 60000 TL., 1 yıllık maliyeti: 60000*1500*300/1720000=15700 €, 1 aylık maliyeti ise 1310 € olur. Oluklu Mukavva Koli: Boyutları: 50-80-50 Fiyatı: 2.250.000 TL., 1 adet gömlek için birim koli fiyatı: 2.250.000/ 24= 93750 T.L., 1 yıllık maliyeti: 93750*1500*300/1720000= 24512 €, 1 aylık maliyeti ise 2045 € olur.6.9-Diğer Maliyet KalemleriDiğer maliyet kalemleri ise şunlardır:İşçilik:1 işçinin maliyeti: 550 Milyon (306 Milyon Brüt, 127 Milyon SSK, 45 Milyon Vergi)Kaynak: EGSD (Ege Giyim Sanayicileri Derneği )Elektrik: Üretim Dışı Isıtma2 Milyar T.L. (aylık ) 1 milyar T.L. (Aylık)Telefon:1.5 Milyar T.L. (aylık )Kaynak: YALAZ Tekstil 7-MALİYET HESAPLAMALARIMaliyetleri Sabit Maliyetler ve Değişken Maliyetler olarak 2’ye ayırırsak Sabit maliyetler içerisinde Makine alımları, değişen maliyetler içerisinde ise hammadde ve yardımcı madde maliyetleri, işçilik,kira yer alır.Tablo 37 : Sabit MaliyetlerMaliyet Kalemi Mal Oluş Fiyatı (EURO olarak )Dikiş Makineleri ( 70 adet) 190756CAD Sistemi 30000Tela Giyotin Makinesi 2704ÜTÜ ( 10 adet ) 2035Dik Bıçak ( 2 adet ) 554Kumaş Kalite Kontrol Makinesi 6900Serim Masası 22000Pres Makinesi 6300Kompresör (3 adet ) 3000TOPLAM MALİYET 264249Tablo 38: Değişen Maliyetler ( 1 aylık )MALİYET KALEMİ Mal Oluş Fiyatı (EURO olarak )Hammadde ve Yardımcı Malzeme 162596İşçilik 31977Bina Kirası 4250Elektrik+Telefon+Isınma 2617İşçi Diğer Giderleri(Yemek vb. ) 1500Genel Diğer Giderler 1050TOPLAM MALİYET 203990Şirketin kuruluşunun ilk yılındaki maliyeti= Sabit Maliyetler+ Değişen Maliyetler ( 1yıllık ) = 264249+203990*12 = 2712129 € olur. Genel hatlarıyla maliyet analizini verdikten sonra daha gerçekçi ve kaynaklardan alınmış verilerle maliyet tablosunu yeniden düzenlememiz gerekir. Buna göre öncelikle Astaş JUKİ’den almayı düşündüğümüz 70 adet dikiş makinesini Astaş JUKİ ve bankalarla görüşerek LEASING (Finansal Kiralama) yaparak almanın hem kuruluş maliyetini azaltacağını hem de işletmeye daha esnek bir yapı kavuşturacağı anlaşılmıştır.LEASING diğer adıyla finansal kiralama adından da anlaşılacağı üzere işletmenin kuruluş sermayesini azaltmak için banka aracılığıyla kuruluş sermayesinde hatırı sayılır bir faktör olan makine, teçhizatın belli bir süreliğine kiralanmasıdır. Astaş Juki firmasının makineleri Çatalca Serbest Bölgesindedir. Finans Bank bizim istediğimiz 70 makineyi Çatalca Serbest Bölge’den çekip 3 yıllığına bize kiralayacaktır. Makinelerin şirketin üzerine geçmesi ise 4. yılın sonunda olacaktır. Çünkü Leasing sözleşmesi imzalandığı tarihten itibaren en erken 4 yıl sonra makineleri kendi üzerimize alabiliriz. Bu yasal bir zorunluluktur. Daha açık bir deyişle ödemeler 36 ayda bitse dahi devir 4. yılın sonunda ancak gerçekleşebilir.LEASING işlemini Finasbank’ın Leasing bölümü ile gerçekleştirdim. Öngördüğümüz Leasing’den doğan maliyet kalemleri ise şunladır:• Çıplak olarak 70 dikiş makinesinin maliyeti daha öncede belirttiğimiz gibi 190756 € idi. Bu fiyat serbest bölge fiyatıdır.• Çıplak Fiyatın %0,5’i Serbest Bölge Fonu olarak ödenecektir. Buda 953,78 € eder.• Çatalca-İzmir arası nakliye ücreti 1 milyar 200 milyon T.L.’dir Buda 698 € eder.• Çıplak fiyatın % 0,2’si nakliye sigortası olarak ödenecektir. Buda 381,512 € eder.• Çıplak Fiyat üzerinden %0,4 gümrükçü komisyonu ödenir. Buda 763,024 € eder.• Astaş JUKİ firması bir Japon firması olduğundan ve Uzak Doğu’dan gelen mallarda gürük vergisi alındığından dolayı Japonya’dan gelen mal için gümrük vergisi Çıplak Fiyatın %3,7’si olacaktır. Buda 7057,972 € olur.Not: Avrupa’dan gelen mallardan gümrük vergisi alınmamaktadır.• Ayrıca Çıplak Fiyatın %1’i KDV olarak devlete ödenir. Buda 1907,56 € olur.Sonuç olarak Leasing için yapılması gereken masraflar tabloda gösterilirse:Tablo 39 : Leasing Masraflar ToplamıMaliyet Kalemi Fiyatı (Euro olarak )Serbest Bölge Fonu (SBF) 953,78Nakliye Ücreti 698Nakliye Sigortası 381,512Gümrükçü Komisyonu 763,024Gümrük Vergisi 7057,972KDV 1907,56Beklenmedik Giderler 500TOPLAM 12261,848Not: Yalnız belirtmekte yarar görüyorum ki eğer yaptığınız yatırım teşvik belgeli bir yatırım ise yukarıdaki masrafları ödemezsiniz. 36 aylık faizleriyle birlikte kira ödeme belgesi çıkartılır. Sadece aylık tekerrür eden kira bedelleri ödenir. Leasing’in bir avantajı da yaptığınız kira ödemelerini gider olarak gösterip vergi indiriminden yararlanabilirsiniz. Dezavantajı ise 4 yıl boyunca makinelerin sahibi banka olacağından makinelerin amortismanını yani yıpranma paylarını banka kendi gideri olarak gösterebilir. Makinelerimizin ömrünü 5 yıl sayarsak biz sadece 1 yıl amortisman gideri gösterebiliriz. Makinelerin 4 yıl sonraki değeri Merkez bankasının açıklayacağı enflasyona göre bulunur. Örneğin 4 yıl sonunda enflasyonun Merkez Bankası %50 arttığını beyan ederse bizim makinelerimiz değeri 5. yılda 190756+190756*0,5=286134 € olur. Amortismanı ise 286134*1/5=57226,8 € olur. Bu 57226,8 € ‘yu amortisman gideri olarak şirketin 5. yıllık bilançosunda gösterebiliriz.Leasing nedeniyle aylık yapılması gereken ödeme tablosu aşağıdaki gibidir: (Tabloda 12 aylık, 18 aylık, 24 aylık, 36 aylık ödeme tabloları verilmiştir. Biz 36 aylık ödeme planını seçmeyi kararlaştırdık. )Tablo 40: Leasing Ödeme PlanıGörüldüğü üzere aylık 6104 + %1 KDV oranı=6165,04 € Leasing için bankaya ödenecektir.Daha önce çıkardığımız sabit ve değişken maliyet tablosunu Leasing’den sonra yeniden düzenlersek:Tablo 41: Sabit MaliyetlerMaliyet Kalemi Mal Oluş Fiyatı (EURO olarak )CAD Sistemi 30000Tela Giyotin Makinesi 2704ÜTÜ ( 10 adet ) 2035Dik Bıçak ( 2 adet ) 554Kumaş Kalite Kontrol Makinesi 6900Serim Masası 22000Pres Makinesi 6300Kompresör (3 adet ) 3000TOPLAM MALİYET 73493Görüldüğü üzere sabit maliyetler bir hayli azalmıştır.Tablo 42: Değişen Maliyetler ( 1 aylık )MALİYET KALEMİ Mal Oluş Fiyatı (EURO olarak )Leasing Ödemeleri 6165,04Hammadde ve Yardımcı Malzeme 162596İşçilik 31977Bina Kirası 4250Elektrik+Telefon+Isınma 2617İşçi Diğer Giderleri(Yemek vb. ) 1500Genel Diğer Giderler 1050TOPLAM MALİYET 210155,04Yine şirketin kuruluşunun ilk yılındaki maliyeti hesaplarsak: 73493+210155,04*12= 2595353,48 € olur.Hiçbir öz kaynak kullanmayacağımız için tüm sermayeyi bankadan kredi ile sağlayacağız. Halk Bankası ile görüşmemden sonra 2 Milyon 600 bin Euro’luk kredi aldım. Bu 1 yıl geri ödemesiz 6’şar aylık dönemlerle toplam 7 taksitte kredinin geri ödenmesi esasına dayanmaktadır. Buna göre önce kredi ile ilgili ön bilgileri verir ve kredi itfa tablosu çıkartırsak:Tablo 43: Kredi Ön BilgileriFaiz Oranı %7,5Vade 4 yılÖdemesiz Dönem 1 yılTaksit Sayısı 7İtfa Başlangıç Tarihi 15/06/2003İlk Tahakkuk Tarihi 15/12/2003Tablo 44: Kredi İtfa TablosuDÖNEM ANAPARA TAKSİT ÖDEMESİZ DÖNEM FAİZİ15/06/2003-15/12/2003 2,600,000 - 46,25815/12/2003-15/06/2004 2,692,517 384,645 46,25815/06/2004-15/12/2004 2,307,871 384,645 15/12/2004-15/06/2005 1,923,226 384,645 15/06/2005-15/12/2005 1,538,581 384,645 15/12/2005-15/06/2006 1,153,936 384,645 15/06/2006-15/12/2006 769,290 384,645 15/12/2006-15/06/2007 384,645 384,645 - - Bu işlemleride bitirdikten sonra 5 yıllık yıllara göre gider tablosu çıkartalım.Tablo 45: 5 YILLIK GİDER TABLOSUGİDER KALEMLERİ DÖNEMLERE GÖRE MALİYETLER (Euro olarak)06/2003-06/2004 06/2004-06/2005 06/2005-06/2006 06/2006-06/2007 06/2007-06/2008SABİT MAKİNE GİDERLERİ 73493 - - - -KREDİ FAİZ ÖDEMESİ 92516 - - - -KREDİ ÖDEMESİ - 769290 769290 769290 384645LEASING ÖDEMESİ 74018 74018 74018 - -HAMMADDE VE YARDIMCI MALZEME 1951152 1951152 1951152 1951152 1951152İŞÇİLİK 383724 383724 383724 383724 383724BİNA KİRASI 51000 51000 51000 51000 51000ELEKTRİK+TELEFON+ISITMA 31404 31404 31404 31404 31404İŞÇİ DİĞER GİDERLERİ (YEMEK VB.) 18000 18000 18000 18000 18000GENEL DİĞER GİDERLER 12600 12600 12600 12600 12600TOPLAM 2687907 3291188 3291188 3217170 2832525GELİR-GİDER ANALİZİGelir olarak gömlek satışlarından elde edilecek finansman ve kredi olarak çekilen 2 milyon 600 bin € vardır. 5 yılda üretilecek gömlek sayısı 1500*300*5=225000 tane olur.Not: Tüm makinelerin ömrü 5 yıl olarak alınmıştır.Yine 5 yıllık analiz yaparsak;Tablo 46: Yıllara Göre Gelir-Gider TablosuGİDER KALEMLERİ DÖNEMLERE GÖRE GELİR VE GİDERLER (Euro olarak)06/2003-06/2004 06/2004-06/2005 06/2005-06/2006 06/2006-06/2007 06/2007-06/2008YILLIK TOPLAM GİDER 2687907 3291188 3291188 3217170 2832525AMORTİSMAN (yıllık %10 enflasyona göre) 14699 16368,46 17638,32 19108,18 20578,04VERGİ (%33.3) 389695 190061 191366 213583 340031GELİR KALEMLERİ GÖMLEK SATIŞLARI 3883500 3883500 3883500 3883500 3883500KAR 1195593 592312 592312 666330 1050975VERGİ SONRASI NET KAR 805898 402251 400946 452746 710944GÖMLEK BİRİM FİYATI HESABI5 yıllık planda en fazla masraf yapılan yıllar 2. ve 3. yıllar olmaktadır. Bu yıllarda 3291188 €’luk masaf yapılmaktadır. Gömlek birim fiyatını bu miktar baz alınıp yaparsak; 3291188/450000= 7,31€ olur. Bu fiyata %18 kar koyarsak gömleğin birim fiyatı: 8,63 € olur. Böylece dış kaynak olarak bankadan aldığımız kaynağımızı öz kaynak gibi şirketin mali tablosunda gösterebilir ve herhangi bir kriz durumuna daha esnek olmamız sağlanmış olur. Peki yıllık gömlek satışları ile yapacağımız masrafları karşılayabiliyorsak kredi almaya ne gerek var gibi bir soru aklımıza gelirse bunun 2 olumlu yanı vardır.1) Hiç üretim yapamasak bile bizim sabit maliyetlerimizi karşılayabilecek bir paranın elimizde olması gerekir.2) Herhangi bir kriz durumunda daha esnek olmamızı sağlar ki böylece belli bir süre hiç kar etmeden ya da öz kaynağımızın bir kısmını kullanarak krizi en az zararla atlatmamıza olanak tanır.Tabiki birim gömlek hesabını 1 yıllık da yapabiliriz. Bu durumda o yıl yapılan masraf göz önüne alınarak birim maliyet hesabı yapılmalıdır. Gömlek birim fiyatını sektördeki rekabete göre yenilememiz en doğrusudur.8-Sonuç...Bir işletmenin fizibilite çalışmasının yapılması üretim ve finans bölümlerinin ortak çalışmaları ile gerçekleşebilir. Ben bir üretim mühendisi olarak fizibilite etüdü hazırlarken maliyet konularında da araştırma yapmam gerekti. Zamanımın çoğunu bu konuların aldığını söyleyebilirim. Fizibilite çalışması çok derin bir araştırma olup alternatifi fazla olan bir konudur. Bu alternatiflerden ödevden de anlayacağınız şekilde optimum bir seçim yapmam gerekti. Örneğin maliyet analizinde sabit maliyetlerin çok büyük bir bölümü olan Dikiş makinelerini karşılamak için Leasing yapmanın gerekliliğini anladım. Böylece sabit maliyetler optimum düzeye çekilmiş oldu.Çalışmaya fabrikayı kuracağım bölgenin daha sonra ülkemin daha sonra da alternatif pazarlar hakkında istatiki bilgiler vererek başladım. Daha sonra üreteceğim ürün hakkında detaylı ürün analizi yaptım en son olarak da üretimi yapabilmem için gerekli olan maliyeti analiz ederek ödevi bitirdim.Gördüm ki bir fabrikanın kurulabilmesi çok detaylı ve bilimsel bir konudur. Varsayımlarla yola çıkmadığımı 1 düğmenin maliyeti için bile düğme üreticileri ile temasla kara verdiğimden anlayabilirsiniz. Yapılması gereken de budur. Çünkü sizin çok küçük bir maliyet olarak gördüğünüz bir konu bile kontrol edilmeyen bir değişken olduğunda ne kadar sizi yanlışa götürebilecektir. Yani fabrikayı oluşturan tüm alt kriterlerin kontrol altına alınması gerekir.Ödevimde hiç öz kaynak kullanmadım. Üretim tam anlamıyla dış krediyle gerçekleştirilecektir. Buda alınan bu kredinin en verimli biçimde kullanılmasını gerektirir. Yukarıda söz ettiğim gibi kontrol altına almadığım değişken sayısı arttıkça verimliliğim azalacak verimliliğin azalması da hiç istemeyeceğim mali yükümlülükler doğuracaktır.Ödevin Türk Tekstil Sektörüne yatırım yapmayı planlayan girişimciler için başvurulması gereken bir kaynak olmasını dilerim.
